تاریخچه مشکلات یادگیری: در سال 1950 به بعد توجه روانشناسان وپزشکان به گروه خاصی از دانش آموزان معطوف شد که از نظر جسمی ومغزی دارای هیچ گونه عارضه مشخصی نبودند ولی در یادگیری مشکل داشتند.در اینجا به نظریه های مختلف در مورد یادگیری می پردازیم.

نظریه های مطرح شده در مورد مشکلات یادگیری:

1-نظریه غلبه طرفی مغز(یک نیمکره مغزی فعالتر است)

2-نظریه شناخت گرایان(کودکان سعی دارند از تواناییهای غیر کلامی خود برای انجام تکالیف درسی استفاده کنند).

3-نظریه روانکاوان:کودک دچار اختلال یادگیری در انجام تکالیف خود ناکام می ماند واحساس شکست می کند.

4-نظریه کوتاهی دامنه توجه(نقص توجه یا کم دقتی)

5-نظریه فرابری آگاهیها:انسان نمونه بردار آگاهیها ومحرکهای پیرامون خودش است ومرتباَ تجربه کسب می کند.

6-نظریه تاخیر در رشد:دانش آموز دچار اختلالات یادگیری کند تر از همسالان خود آگاهیها ومحرکهای محیطی را در زمینه خاص جذب می کنند.این کودکان ممکن است دارای مهارتهای وتواناییهای بهنجار باشند که احتمالاَ ناقص نیستند ولی رشد کافی نکرده اند.

7- نظریه ضایعات خفیف مغز

8-نظریه چند عاملی:این نظریه معتقد است که کودکان دچار اختلالات یادگیری می بایستی به گروههای مختلف تقسیم شوند ،تا نظریه های مختلف هر کدام ، یک گروه از این کودکان را شامل شود.

شیوع اختلالات یادگیری:میزان شیوع این اختلال در مدرسه در حدود 3تا 15 ( وطبق نظر عده ای دیگر از کارشناسان بین 4 تا 12)درصد می باشد.ناتوانی یادگیری در پسرها 4 تا 8 برابر بیشتر از دخترهاست.حدود 30% از کودکان بیش فعال دارای ناتوانی یادگیری هستند حال آنکه حدود 40% بچه های دارای ناتوانی یادگیری بیش فعال می باشند .

تعریف ناتوانی های یادگیری: ناتوانی های یادگیری به معنای وجود اختلال در یک یا چند فرایند روانشناختی پایه(دقت-ادراک-تشخیص-حافظه) بوده که به فهم یا استفاده از زبان نوشتاری ویا گفتاری مربوط می شود.ومی تواند به شکل عدم توانایی کامل در گوش کردن،فکر کردن،صحبت کردن،خواندن،نوشتن،هجی کردن ویا ریاضیات ظاهر می شود.

علل مشکلات یادگیری:

۱- عوامل آموزشی:

1- تدریس ناکافی و ناصحیح به کودکان.

2- عدم فراگیری معلم از مهارت های لازم جهت تدریس درسهای پایه در مدارس.

3- توقعات فوق العاده بالا یا فوق العاده پایین معلمان.

4- برنامه ریزی و طرح برنامه ی آموزشی ضعیف.

5- عدم فعالیتهای برانگیزنده(نداشتن انگیزه).

6- تدریس عملی ناصحیح.

7- عدم آموزش مهارت های اجتماعی ، یادگیری و حرکتی و جسمی وعدم پرداختن به یادگیری های زبان شفاهی

8- استفاده نادرست از روشها و مداد و برنامه درسی

۲-عوامل محیطی :

عوامل محیطی بسیاری وجود د دارد که می تواند به پیچیدگی ناتوانی های یادگیری بیفزاید و حتی شاید سبب ساز آن باشد .

- تغذیه بهداشت سلامتی:انگیزش ضعیف توجه ناکافی و ضعف در انجام کار بر اثر گرسنگی و وجود رنگ ها و مزه های مصنوعی در غذاها طبق نظر فاین گولد روی تحرک بیش از حد کودک موثر است .سرماخوردگی مزمن ، مشکلات تنفسی ، آلرژیها و … در ناتوانی یادگیری کودک موثر است .سقوط ، آسیب دیدگی مغزی ، ضربه وارد به سر و … در ناتوانی یادگیری موثر است .

- تحریک حسی:کودک در حال رشد نیازمند درون دادهای حسی است تا درباره محیط و خود و هر دو بیاموزد یعنی کودک به تجربه هایی نیاز دارد تا بیاموزد که چگونه بیاموزد .

- تحریک زبانی:زبان به واسطه ی نقشش در تفکر و یادگیری سایر مهارتها در محیط زندگی کودک جایگاه ویژه ای دارد و ممکن است ناتوانی کودک از نبود مدل های درست در اوایل رشد وی در زمینه گفتار و زبان ٬سرچشمه گرفته باشد .

- رشد اجتماعی و عاطفی:بسیاری از کودکان مبتلا به ناتوانی یادگیری مضطرب ، نامطمئن و بی اختیار و سرکش هستند که ممکن است این رفتارها با فقدان امنیت طبیعی ،کمبود محبت و عدم پذیرش در منزل و محیط مدرسه پیوند داشته باشد .

۳- عوامل روانی:امکان دارد کودکان مبتلا به ناتوانی های یادگیری در عملکردهای روانی پایه چون ادراک ، حافظه و دقت٬اختلال داشته باشند .

۴- عوامل فیزیولوژیکی:بسیاری از متخصصان بر این باورند که علل اساسی و عمده ناتوانی های یادگیری آسیب دیدگی مغزی ، شدید یا جزیی و صدمه وارده به دستگاه عصبی وسیستم اعصاب مرکزی است .

۵-عوامل ژنتیکی:شواهدی در دست است که نشان می دهد ناتوانی های یادگیری احتمالا در برخی خانواده ها بیش از دیگران دیده می شود در واقع عوامل ژنتیکی در شمار وسیعی از ناتوانی های یادگیری نقش دارد .

۶- عوامل بیوشیمیایی:اختلال های گوناگون متابولیکی در حکم عواملی هستند که موجب ناتوانی های یادگیری می شوند مثل هایپوگلیسمی ، کم کاری تیروئید و …

۷- عوامل قبل از تولد(بیماریهای مادر٬ ضربه های وارده به شکم مادر و...) ، هنگام تولد(کمبود اکسیژن و خفگی نوزاد٬وارد شدن ضربه به سر نوزاد و...) و بعد از تولد( انواع بیماریها مانند مننژیت و...ضربه های وارده به سر و تصادفات ٬سوء تغذیه٬مسمومیتهای غذایی و دارویی و...)

۸- تاخیر در رشد:بندر ، جانسکی ، لانگ فودو... … اظهار می دارند که عدم ظهور علائم رشد برخی از کودکان مبتلا به ناتوانی یادگیری ممکن است از تاخیر رشد برخی اجزای دستگاه عصبی مرکزی سرچشمه گرفته باشد که این گونه کودکان پس از بزرگتر شدن بر این مشکلات غلبه می کنند .(تاخیر در رشد یعنی کودکان مراحل رشدی را بخوبی طی نکرده اند مثلا: کودک بجای ۶ ماهگی ٬در ۱۰ ماهگی توانسته است که بنشیند. و یا در ۲ سالگی قادر به راه رفتن نبوده است و...)

۹- نقص جزیی در کار مغز (عملکرد مغز مشکل دارد ولی مغز سالم است)

ویژگیهای کودکان دچار مشکلات یادگیری:

1-دارای هوشبهر عادی هستند

2-دارای نقایص جسمی نیستند(از نظر بینایی-شنوایی-و... مشکلی ندارند)

3-در یک یا دو درس ضعیف هستند

4-اختلاف معناداری بین توانایی بالقوه وبالفعل آنها وجود دارد

5-دارای نابهنجاریهای شدید رفتاری نیستند

6-شامل دانش آموزان مرزی(کند ذهن ویادیر آموز)نمی شود

7-از امکانات محیطی وآموزشی نسبتا خوبی برخوردارند

8-در یک یا چند مرحله یادگیری(فرایندهای یادگیری) از قبیل :دقت-ادراک-حافظه مشکل دارند

مراحل یادگیری(فرایندهای روانی پایه):1- دقت 2–ادراک – 3-حافظه

1-دقت (توجه): اولین مرحله یادگیری است .دقت یعنی تمرکز کافی بر کاری جهت جایدهی آن در مغز.

انواع دقت: دقت بینایی-دقت شنوایی-دقت بویایی-دقت چشایی-دقت لامسه .ولی مهمترین حواس که در یادگیری نقش بیشتری دارند عبارتند از بینایی(75%) وشنوایی(13%) لذا اکثر کودکان در دقت بینایی ودقت شنوایی مشکل دارند. در مراکز یادگیری بیشترین تاکید بر این مرحله صورت می گیرد زیرا ابتدا دانش آموز باید دقت داشته باشد تا بتواند به مراحل بعدی یادگیری برسد.

دقت بینایی:یعنی تمرکز بر آنچه که می بیند.

دقت شنوایی:تمرکز کافی بر آنچه که می شنود.

2-ادراک(درک وفهم): دومین مرحله یا فرایند یادگیری است .ادراک یعنی ثبت داده های حسی بطور معنا داری در مغز.ادراک هم مانند دقت می بایستی در کلیه حواس صورت گیرد ولی در مسئله آموزشی دو حس بینایی وشنوایی بیشترین نقش را دارند لذا در مرکز اختلالات بر ادراک بینایی وادراک شنوایی تاکید زیادی می گردد.

ادراک شنیداری: کودکان مبتلا به مشکلات یادگیری از نظر شنیدن مشکلی ندارند ولی در تفسیر آنچه که می شنوند دچار مشکل هستند.

ادراک دیداری: کودکان دارای مشکلات یادگیری در تفسیر آنچه که می بینند دچار اشکال هستند.

3-حافظه: یعنی توانایی بخاطر آوردن اطلاعات تازه آموخته شده. حافظه تقریباَ در تمام یادگیریها نقش اساسی دارد.حافظه نیز شامل کلیه حواس می شود ولی بیشترین تاکید بر حافظه بینایی وحافظه شنوایی است.

انواع حافظه: حافظه حسی(بینایی-شنوایی و...)-حافظه کوتاه مدت: در یافت اطلاعات برای مدت کوتاه .فقط یک دقیقه مطالب را نگه می دارد(9-5) کلمه یا عددرا در ذهن برای مدت کوتاه نگه می دارد-حافظه بلند مدت: دریافت اطلاعات در ذهن برای مدت طولانی.

حافظه بینایی: توانایی کودک در بخاطر آوردن کلمه ها-اشیاء و...

حافظه شنوایی:توانایی کودک در بخاطر سپردن ، به یاد آوردن وتکرار صحیح آن چیز یا چیزهایی که شنیده است.

انواع مشکلات یادگیری: 1-اختلال رشدی یا تحولی(ضعف دقت-ادراک-حافظه) 2- اختلال تحصیلی(ضعف در دروس شامل: ریاضی-خواندن –نوشتن)

مشکلات ریاضی: یعنی اشکال در شکل-اندازه-شمارش-ارزش مکانی-تناظر-مجموعه ها واعداد-مهارتهای محاسباتی(جمع-تفریق-ضرب-تقسیم)-اندازه گیری و...

علل اختلال ریاضی:

1-مشکلات عصب شناختی

2-ضعف فرایندها(دقت-ادراک-حافظه)

3-فقدان آمادگی یادگیری

4-عملکرد پایین هوش غیر کلامی(در آزمونهای هوشی)

5-عدم علاقه وانگیزش

6-آموزش ضعیف

۷-سایر موارد...(در همین وبلاگ در باره مشکلات ریاضی پست کاملتری گذاشته ام)

علل مشکلات خواندن

فعالیتی است که در آن نمادها،علامتها،وحروفها به کلمات وجملات معناداری تبدیل می شوند.

1-دانش آموز در تشخیص حروف الفبا وصدای آنها مشکل دارد(در هر پایه نه فقط در پایه اول)

2-به اشتباه حرفی را به جای حرف دیگر ویا صدایی را به جای صدای دیگر به کار می برد.

3-کلمات را بصورت معکوس می خواند:روز=زور

4-خط را در هنگام خواندن گم می کند.

5-برخی کلمات را جا می اندازد.

6-متن را کند ویا بریده بریده می خواند.

7-در بخش وصداکشی مشکل دارد

8-گاهی افعال را به میل خود تغییر می دهد.

9-کلمه ای که در خواندن آن مشکل دارد کلمه هم معنی آن را بیان می کند.

۱۰-برخی کلمات را فقط از روی حروف اول وآخر آنها میخواند: کباب به جای کتاب

1۱-قادر به درک مطلب نیست.

علل اختلال نوشتن

یعنی دانش آموز در بیان افکار خود بصورت نوشتاری دچار مشکل است.

انواع مشکلات نوشتاری:نارسا نویسی):دلایل اصلی آن عبارتند از: ضعف دقت-ضعف در پردازش دیداری-ضعف در پردازش شنیداری

انواع مشکلات نوشتاری

1-املاء

2-انشاء ویا جمله نویسی: اشکال در دستور ونحو-بی نظمی در جمله بندی-عدم هماهنگی بین فعل وضمیر-افزودن پسوند نادرست به کلمه-مشکل در علائم نمادی-ضعف برنامه ریزی جهت نوشتن-سازمان بندی ضعیف متن-فقر ایده ای-غلط املایی در انشاء-ضعف در انتقال افکار-ضعف آموزشی(عدم ارائه الگوی مناسب در انشاء ویا جمله نویسی توسط معلم)

3-مشکلات مربوط به دست خط(بد خطی): از میان همه مهارتهای تحصیلی، نوشتن ملموسترین آنهاست زیرا فرد با استفاده از این مهارت، سندی از خود بر جای می گذارد.به همین دلیل مهارت در خوشنویسی اهمیت بسزایی دارد.

انواع مختلف بد خط نویسی: درشت نویسی وریز نویسی-فاصله گذاری نامناسب بین حروف وکلمات-نامرتب نوشتن-کج نوشتن-خارج شدن از خط زمینه.

عوامل موثر بر بد خطی:

1-خانواده

2-معلم وشیوه های تربیتی

3-مشکلات جسمی دانش آموز(داشتن اختلال در عملکرد دست و انگشتان وبطور کلی مشکل جسمی)-وجود سوختگی،شکستگی،کوفتگی،زخم و... در دست دانش اموز

4-عدم غلبه طرفی مغز: در کودکانی که غلبه طرفی تثبیت نشده یعنی برخی کارهارا با دست راست وبرخی دیگر را با دست چپ انجام می دهند بد خطی وجود دارد

5-عوامل روحی وروانی دانش اموز:ممکن است علل بد خطی اضطراب ویا اختلالات عصبی باشد

6- چپ دستی: کودکانی که چپ دست هستند نمی توانند آنچه را که می نویسند به خوبی ببینند زیرا دست آنها روی نوشته هایشان را می پوشاندوهمین امر موجب بد خطی آنها می شود.اگر کودکان چپ دست کاغذ را بر خلاف جهتی که راست دستها می گذارند ،قرار دهند برای نوشتن در وضعیت بهتری قرار می گیرند.

7-نبود دید کافی: بسیاری از کودکان به علت نداشتن دید کافی،چشمهای خود را به کاغذ نزدیک می کنند.دست نوشته های این کودکان معمولاَ خط خوردگی و پاک کردنهای فراوان دارد.

انواع مشکلات یادگیری ( مشکلات ریاضی-املاء-انشاء-خواندن-دستخط) به

همراه روشهای درمانی و بطور کامل در همین وبلاگ شرح داده شده است.

تنبیه در هنگام خشم

٬ اصلاح نیست بلکه انتقام است!

قضاوت نکن تا قضاوت نشوی!

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: